Atlas gwar mazowieckich, t. 2-10, H. Horodyska-Gadkowska, A. Strzyżewska-Zaremba (red.), 1971, A. Kowalska, H. Horodyska-Gadkowska (red.), 1972-1992, Wrocław.
Atlas gwar polskich. T. II: Mazowsze, K. Dejna, S. Gala, A. Zdaniukiewicz, F. Czyżewski (red.), 2000, Warszawa.
Basara A., 1958, Wymiana ra (>re), ja (>je) na Mazowszu, Poradnik Językowy, z. 1., s. 36-43.
Basara A., 1959, Przejście ar>er na Mazowszu, Poradnik Językowy, z. 6-7, s. 286-289.
Basara A., 1965, Studia nad wokalizmem w gwarach Mazowsza. Samogłoski ustne, Wrocław-Warszawa-Kraków.
Basara A., 1987, Charakterystyka fonetyczna gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, w: Z. Stamirowska (red.), Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, t. 1, Wrocław, s. 24-31.
Basara A., Zduńska H., 1960, Kilka uwag o fonetyce gwary mazowieckiej, Literatura Ludowa, s. 9-12.
Bell-Berti F., Harris K., 1982, Temporal patterns of coarticulation: lip rounding, Journal of the Acoustical Society of America 71, s. 449-454.
Benguerel A. P., Cowan H., 1974, Coarticulation of upper lip protrusion in French, Phonetica 30, s. 41-55.
Benguerel A. P., McFadden T. U., 1989, The effect of coarticulation on the role of transitions in vowel perception, Phonetica 46, s. 80-96.
Bladon A., Nolan F., 1977, A video-fluorographic investigation of tip and blade alveolars in English, Journal of Phonetics 5, s. 185-193.
Chiba T., Kajiyama M., 1941, The Vowel: its Nature and Structure, Tokyo.
Crystal T. H., House A. S., 1988, The duration of American-English vowels: An overview, Journal of Phonetics 16, s. 263–284.
Cyran W., 1960, Gwary polskie w okolicach Siedlec, Łódź.
Czyżewski F., 1977, Zróżnicowanie fonetyczne gwary trzech pokoleń w Łomazach, Język Polski LVII, s. 108-112.
Czyżewski F., 1994, Fonetyka i fonologia gwar polskich i ukraińskich południowo-wschodniego Podlasia, Rozprawy Slawistyczne 3, Lublin.
Daniloff R. G., Hammarberg R. E., 1973, On defining coarticulation, Journal of Phonetics 1, s. 239-248.
Dejna K., 1993, Dialekty polskie, Wrocław –Warszawa - Kraków.
Delattre P., Liberman A. M., Cooper F. S., Gerstman F. J., 1952, An experimental study of the acoustic determinants of vowel colour: observations on one- and two-formant vowels synthesised from spectrographic patterns, Word 8, s. 195-210.
Demenko G., 1999, Analiza cech suprasegmentalnych języka polskiego na potrzeby technologii mowy, Poznań.
Doroszewski W., 1955, Studia fonetyczne z kilku wsi mazowieckich, Wrocław.
Doroszewski W., Koneczna H., Pomianowska W., 1956, Gwary Warmii i Mazur, w: Z. Stieber (red.), Konferencja Pomorska. Prace językoznawcze, Warszawa, s. 113-137.
Dubisz S., Długosz-Kurczabowa K., 1998, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa.
DuBois J. W., Chafe W., Meyer Ch., Thompson S., 2000, The Santa Barbara Corpus of Spoken American English, Santa Barbara, CA: University of California.
Dukiewicz L., 1967, Polskie głoski nosowe, Warszawa.
Dukiewicz L., 1995, Fonetyka, w: H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków, s. 9-103.
Engstrand O., 1988, Articulatory correlates of stress and speaking rate in Swedish VCV utterances, Journal of the Acoustical Society of America 83, s. 1863-1875.
Fabisiak J., 1980, Z badań nad wymową inteligencji warszawskiej pochodzenia chłopskiego w: W. Lubaś (red.), Socjolingwistyka 3, s. 145-152.
Falińska B., 1955, Z gwary suwalskiej, Poradnik Językowy, z. 4, s. 148-150, z. 5, s. 195-196, z. 8, s. 316.
Falińska B. (red.), 2004, Gwary Mazowsza, Podlasia i Suwalszczyzny, T. I. Filipów, pow. Suwałki, Białystok.
Falińska B. (red.), 2004, Gwary Mazowsza, Podlasia i Suwalszczyzny, T. II, Wach, gm. Kadzidło, pow. Ostrołęka, Białystok.
Falińska B., 2009, Z badań nad gwarą i kulturą Kurpiow (Zbójna, pow. Łomża), Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika, Zeszyty Naukowe, t. XXIII, s. 13-29.
Fant G., 1960, Acoustic Theory of Speech Production, Mouton
Farnetani E., Vagges K., Magno-Caldognetto E., 1985, Coarticulation in Italian /VtV/ sequences: a palatographic study, Phonetica 42, s. 78-99.
Feagin C., 2002, Entering the community: Fieldwork, w: J. K. Chambers, P. Trudgill, N. Schilling-Estes (red.), The Handbook of Language Variation and Change, Malden, s. 20-39.
Flege J., 1988, Anticipatory and carry-over nasal coarticulation in the speech of children and adults, Journal of Speech and Hearing Research 31, s. 525-536.
Friedrich H., 1937, Studia nad nosowością w gwarach Mazowsza, Warszawa.
Friedrich H., 1939a, Obserwacje nad fonetyką mazowiecką, Sprawozdania Komisji Językowej TNW, R. 31, t.2, s. 1-11.
Friedrich H., 1939b, Gwara kurpiowska na tle Mazowsza i Mazurów Pruskich, Sprawozdania z Komisji Językowej TNW, R.31, t.2, s. 1-35.
Friedrich H., 1955, Gwara kurpiowska. Fonetyka, Warszawa.
Fry D. B., Abramson A. S., Eimas P. D., Liberman A. M., 1962, The identification and discrimination of synthetic vowels, Language and Speech 5, s. 171-189.
Fry D. B., 1965, The dependence of stress judgements on vowel formant structure, Proceedings of the Fifth International Conference of Phonetic Sciences, Karger, Basel, s. 306-311.
Garczyńska J., 2011, Akcentowana samogłoska [a] w gwarach Mazowsza bliższego, w: B. Falińska, H. Karaś (red.), Studia gwaroznawcze. T.1: Pogranicze w języku i kulturze, Łomża, s. 73-87.
Garczyńska J., 2015, Wymowa samogłosek pochylonych w gwarze kurpiowskiej, Prace Filologiczne LXVI, s. 31-53.
Garczyńska J., 2015a, Wpływ kontekstu palatalnego na wariantywność samogłosek w gwarze kurpiowskiej, Prace Filologiczne LXVI, s. 55-72.
Garczyńska J., 2016, Różnice pokoleniowe i regionalne w wymowie samogłosek i oraz y na Mazowszu bliższym i Kurpiach, Prace Filologiczne LXVIII, s. 81-99.
Gay T., 1978, Effect of speaking rate on vowel formant movements, Journal of the Acoustical Society of America 63, s. 223-230.
Gelfer C., Bell-Berti F., Harris K., 1989, Determining the extent of coarticulation: effects of experimental design, Journal of the Acoustical Society 6, s. 2443-2445.
Giles H., Powesland P., 1997, Accommodation theory, w: N. Coupland, A. Jaworski (red.), Sociolinguistics: A Reader and Coursebook, New York, s. 232-239.
Gołąb Z., 1954, O zróżnicowaniu wewnętrznym gwary podhalańskiej, Język Polski XXXIV, nr 2, s. 85-111.
Gonet W., 1993, Próba określenia normy wymowy polskich samogłosek ustnych, w: S. Grabias (red.), Opuscula Logopaedica, Lublin, s. 232–253.
Gubrynowicz R., 1999, Projekt i realizacja bazy danych mowy polskiej w programie BABEL, Technologia mowy i języka 3, s. 257-275.
Harrington J., 2010, Acoustic Phonetics, https://www.phonetik.uni-muenchen.de/~jmh/research/papers/acoustics.pdf
Harrington J., Cassidy S., 1994, Dynamic and target theories of vowel classification: Evidence from monophthongs and diphthongs in Australian English, Language and Speech 37, s. 357-373.
Hillenbrand J., Gayvert R. T., 1993, Identification of steady-state vowels synthesised from the Peterson and Barney measurements, Journal of the Acoustical Society of America 94, s. 668-673.
Hogberg J., 1995, From sagittal distance to area function and male to female scaling of the vocal tract, STL-QPSR 4, s. 11-53.
Jassem W., 1962, Akcent języka polskiego, Wrocław - Warszawa - Kraków.
Jassem W., 1973, Podstawy fonetyki akustycznej, Warszawa.
Jassem W., 1974, Mowa a nauka o łączności, Warszawa.
Jassem W., Krzyśko M., Dyczkowski A., 1972, Klasyfikacja i identyfikacja samogłosek polskich na podstawie częstotliwości formantów, Prace IPPT, 64/1972, Warszawa.
Jassem W., Richter L., 1991, Fonetyczno-akustyczna wariantywność samogłosek polskich, Prace IPPT, 11/1991, Warszawa.
Jassem W., Szybista D., Dyczkowski A., 1975, Rozpoznawanie samogłosek polskich w typowych zdaniach, Prace IPPT, 43/1975, Warszawa.
Johnson K., 2014, Acoustic and Auditory Phonetics, Hong Kong.
Johnson K., Ladefoged P., Lindau M., 1993, Individual differences in vowel production, Journal of the Acoustical Society of America 94, s. 701-714.
Joos M., 1948, Acoustic phonetics, Language monographs 24, s. 1-136.
Karaś H. (red.), 2010, Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe, http://www.dialektologia.uw.edu.pl/
Karaś H., 2011, Gwara kurpiowska dawniej i dziś, w: B. Falińska, H. Karaś (red.), Studia gwaroznawcze. T.1: Pogranicze w języku i kulturze, Łomża, s. 109-137.
Karl J. R., Pisoni D. B., 1994, Effects of stimulus variability on recall of spoken sentences, w: Research on Spoken Language Processing Progress Report 19, Bloomington, s. 145-193.
Kąś J., 1988, Wariantywność fonetyczna w mowie ludności wiejskiej obrzeży Krakowa, Zeszyty Naukowe UJ. Prace Językoznawcze, z. 90, Kraków.
Kewley-Port D., Atal B., 1989, Perceptual differences between vowels located in a limited phonetic space, Journal of Acoustical Society America 85, s. 1726-1740.
Kleszcz K., 2006, Uwarunkowania zmian językowych na Śląsku Opolskim, w: J. Sierociuk (red.) Gwary dziś, t. 3: Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Poznań, s. 109-117.
Kleśta J., 2000, Allophonic variation of Polish vowels, Studia Phonetica Posnaniensa 6, s. 5–28.
Koneczna H., 1965, Charakterystyka fonetyczna języka polskiego na tle innych języków słowiańskich, Warszawa.
Koopmans-van Beinum F. J., 1980, Vowel contrast reduction. An acoustic and perceptual study of Dutch vowels in various speech conditions, Ph.D. thesis, University of Amsterdam.
Kowalska A., 1991, Podziały językowe Mazowsza na tle podziałów pozajęzykowych, Warszawa.
Kowalska A., 1992, Północno-wschodnio-mazowieckie archaizmy fonetyczne na tle dziejów osadniczych, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego XLVII-XLVIII, s. 125-134.
Kowalska A., 2001, Studia nad dialektem mazowieckim, Warszawa.
Kucharzyk R., 2003, System fonetyczny i leksykalny wsi Rzepiennik Strzyżewski w ujęciu socjolingwistycznym, Kraków.
Kucharzyk R., 2006, Elementy dialektalne w mowie wykształconych mieszkańców wsi, w: J. Sierociuk (red.), Gwary dziś, t. 3: Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Poznań, s.175-180.
Kudela K., 1968, Spectral analysis of Polish fricative consonants, w: W. Jassem (red.), Speech analysis and synthesis, vol. 1., s. 93- 188.
Kuehn D. P., Moll K. L., 1976, A cineradiographic study of VC and CV articulatory velocities, Journal of Phonetics 4, s. 303–320.
Kurek H., 1986, Socjolingwistyczne badanie fonetyki gwarowej, Język Polski, R. LXVI, z. 1-2, s. 100-104.
Kurek H., 1987, Przełączanie kodu językowego, czyli socjolingwistyczne aspekty wzajemnego oddziaływania języka literackiego i dialektów, Język Polski , R. LXVII, z. 1-2, s. 63-69.
Kurek H., 1988, Jak się mówi na wsi, czyli kilka uwag o zanikaniu gwar (system fonetyczny), Język Polski, R. LXVIII, z. 1-2, s. 50-54.
Kurek H., 1990, Metodologia socjolingwistycznego badania fonetyki języka mówionego środowisk wiejskich (na przykładzie kilku wsi Beskidu Niskiego), Kraków.
Kurek H., 1995, Przemiany językowe wsi regionu krośnieńskiego. Studium socjolingwistyczne, Kraków.
Kurek H., 2006, Zróżnicowanie polszczyzny wiejskiej a czynniki pozajęzykowe, w: J. Sierociuk (red.), Gwary dziś, t. 3: Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Poznań, s. 53-57.
Labov W., Ash S., Boberg C., 2006, Atlas of North American English, Nowy Jork.
Labov W., Yeager M., Steiner R., 1972, A Quantitative Study of Sound Change in Progress, Philadelphia.
Ladefoged P., De Clerk J., Lindau M., Papçun G., 1972, An auditory-motor theory of speech production, UCLA Working Papers in Phonetics 22, s. 48-75.
Ladefoged P., Disner S. F., 2012, Vowels and Consonants, Singapore.
Lindblom B., 1963, Spectrographic study of the dynamics of vowel articulation, Departament for Speech, Music and Hearing Quarterly Progress and Status Report.
Lindblom B., 1983, Economy of speech gestures, w: P. F. MacNeilage (red.) The Production of Speech, New York, s. 217-245.
Lindblom B., Sundberg J., 1971, Acoustical consequences of lip, tongue, jaw and larynx movement, Journal of the Acoustical Society of America 50, s. 1166-1179.
Linguistic Data Consortium, 1996, CallFriend Telephone Speech Corpus for American English. https://www.ldc.upenn.edu/.
Łobacz P., 1970, The effect of speech tempo on the courses of vowel formants, w: W. Jassem (red.), Speech Analysis and Synthesis, vol. 2, s. 71-94.
Łobacz P., 1976a, Speech rate and vowel formants, w: W. Jassem (red.), Speech Analysis and Synthesis, vol. 4, s. 187-217.
Łobacz P., 1976b, Objective and subjective speech tempo in Polish, w: W. Jassem (red.), Speech Analysis and Synthesis, vol. 4, s. 173-186.
Machač P., Skarnitzl R., 2009, Principles of phonetic segmentation, Praha.
Mały atlas gwar polskich, t. 1-2., K. Nitsch (red.), 1957-1958, M. Karaś (red.), 1959-1970, Wrocław.
Moore B. C. J., 1999, Wprowadzenie do psychologii słyszenia, Poznań.
Marciniak R., 1998, Gwara wsi Mostki w świetle dawniejszych i aktualnych danych, Mazowieckie Studia Humanistyczne, t.3, nr. 2, Łowicz, s. 147-154.
Miller J. D., 1981, Effects of speaking rate on segmental distinctions, w: P. Eimas, J. Miller (red.), Perspectives on the Study of Speech, New Jersey, s. 39-74.
Miller J. D., 1989, Auditory-perceptual interpretation of the vowel, Journal of the Acoustical Society of America 85, s. 2114-2134.
Moon S. J., Lindblom B., 1994, Interaction between duration, context, and speaking style in English stressed vowels, Journal of the Acoustical Society of America 96, s. 40-55.
Nearey T. M., 1989, Static, dynamic, and relational properties in vowel perception, Journal of the Acoustical Society of America 85, s. 2088-2113.
Nitsch K., 1957, Dialekty języka polskiego, Wrocław - Kraków.
Nord L., 1986, Acoustic Studies of Vowel Reduction in Swedish, STL-QPSR 4, Stockholm, s. 19-36.
Nowak P. M., 2006, Vowel Reduction in Polish, Berkeley.
Ożóg K., 1978, Fonetyka i fonologia gwar Górna i Sokołowa Młp. w woj. rzeszowskim – studium porównawcze, ZNUJ. Prace Językoznawcze, z. 59, s. 159-169.
Peterson G. E., 1952, The information-bearing elements of speech, Journal of the Acoustical Society of America 24, s. 629-637.
Plichta B., Mendoza-Denton N., 2001, Best practices in the digital acquisition and processing of acoustic speech data. Paper presented at New Ways of Analyzing Variation, Raleigh.
Rackerd B., Verbrugge R., 1985, Linguistic and acoustic correlates of the perceptual structure found in an individual differences scaling study of vowels, Journal of the Acoustical Society of America 71, s. 296-301.
Raphael L. J., Borden G. J., Harris K. S., 2007, Speech Science Primer. Physiology, Acoustics, and Perception of Speech, Philadephia.
Rembiszewska D., 2002, Stan zachowania gwary kurpiowskiej na przykładzie wsi Wach, w: S. Gala (red.), Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Karolowi Dejnie, Łódź, s. 419-425
Rembiszewska D., 2002, Gwary nadbużańskie mazowiecko-podlaskie, Łomża.
Richter L., 1992, Wpływ kontekstu palatalnego na wariantywność samogłosek w języku Polskim, Prace IPPT 39/1992, Warszawa.
Rischel J., 1992, Formal linguistics and real speech, Speech Communication 11, s. 379-392.
Rubach J., 2009, Zasady pisowni kurpiowskiego dialektu literackiego, Ostrołęka.
Sawicka I., 1995, Fonologia, w: H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków, s. 105-188.
Sawicka I., 2001, System fonetyczny polszczyzny ukształtowanej na białoruskim podłożu dialektalnym, w: E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Język i kultura białoruska w kontakcie z sąsiadami, Warszawa, s.153-158.
Simpson A. P., 2009, Phonetic differences between male and female speech, Language and Linguistics Compass 3(2), s. 621-640.
Słownik gwar polskich, opr. i wyd. w IJP PAN W Krakowie do r. 1977 pod red. Mieczysława Karasia (Źródła i t. I, z. 1-2), następnie pod red. Jerzego Reichana, obecnie pod red. Joanny Okoniowej (od z. 16.), t. I-VII, z. 4 (23) DUŻO-FUKACZKA, 1979-2010.
Sobierajski Z., Steffen-Batogowa M., 2006, Mieszanie samogłosek w percepcji mowy gwarowej a ich struktura akustyczna, w: J. Sierociuk (red.), Gwary dziś 3. Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Poznań, s. 33-44
Stevens K. N., House A. S., 1955, Development of a quantitative description of vowel articulation, Journal of the Acoustical Society of America 27, s. 484-493.
Stevens K. N., House A. S., 1963, Perturbation of vowel articulations by consonantal context: An acoustical study, Journal of Speech and Hearing Research 6, s. 111-128.
Stevens K. N., House, A. S., Paul A. P., 1966, Acoustical description of syllabic nuclei: An interpretation in terms of a dynamic model of articulation, Journal of the Acoustical Society of America 40, s. 123-132.
Stieber Z., 1970, O mazowieckich formach typu ter, der, tarł, darł, w: M. Szymczak (red.), W służbie nauce i szkole. Księga pamiątkowa poświęcona Zenonowi Klemensiewiczowi, Warszawa, s. 99-100.
Strokowska A., 1971, Gwara wsi Domaniewice i Łaguszew w powiecie łowickim, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN XVII, s. 125-147.
Strycharczuk P., Jurgec P., 2008, Prosodic influences on formant frequencies of Polish vowels, The 3rd Newcastle Postgraduate Conference in Theoretical and Applied Linguistics July 9, 2008, http://conferences.ncl.ac.uk/pglinguistics/2008/presentation_documents/Strycharczuk.pdf
Świderska H., 1929, Dialekt Księstwa Łowickiego, Warszawa.
Tarnacki J., 1939, Studia porównawcze nad geografią wyrazów (Polesie - Mazowsze), Warszawa.
Taszycki W., 1961, Dialektologia historyczna i problem pochodzenia polskiego języka literackiego, Wrocław.
Terbeek D., 1977, Cross-language multidimensional scaling study of vowel perception, UCLA Working Papers in Phonetics 37, Los Angeles.
Tokarski J., 1964, Gwara Serpelic. Fonetyka, fleksja, Wrocław.
Torretta G. M., 1995, The “easy-hard” word multi-talker speech database: An initial report, Research on Spoken Language Processing Progress Report 20, Bloomington, s. 321-334.
Trudgill P., 1998, Accommodation between dialects, w: M. D. Linn (red.), Handbook of
Dialect and Language Variation, San Diego, s. 307-342.
Urbańczyk S., 1962, Zarys dialektologii polskiej, wyd. 2. zmienione i rozszerzone, Warszawa.
Watson C. I., Harrington J., 1999, Acoustic evidence for dynamic formant trajectories in
Australian English vowels, Journal of the Acoustical Society of America 106(1), s. 458-468.
Wierzchowska B., 1965, Wymowa polska, Warszawa.
Wierzchowska B., 1967, Opis fonetyczny języka polskiego, Warszawa.
Wolfram W., Fasold R. W., 1997, Field methods in the study of social dialects, w: N. Coupland, A. Jaworski (red.), Sociolinguistics: A Reader and Coursebook, New York, s. 89-115.
Wójtowicz J., 1970, O wtórnej nosowości w gwarach Mazowsza, Prace Filologiczne, T. XX, s. 133-138.
Van Bergem D. R., 1993, Acoustic vowel reduction as a function of w sentence accent, word stress, and word class, Speech Communication 12, s. 1-23.
Van Son R. J. J. H., 1993, Vowel Perception: a closer look at the literature, Proceedings of the Institute of Phonetic Sciences of the University of Amsterdam 17, s. 33-64.
Zaręba A., 1955, O metodzie i technice badań gwarowych, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego XIV, s. 140-155.
Zdancewicz T., 1963, Gwary powiatu sejneńskiego na tle procesów osadniczych, w: J. Antoniewicz (red.), Materiały do dziejów ziemi sejneńskiej, t. 1, Białystok, s. 231-266.
Zdancewicz T., 1980, Mazurzące gwary suwalskie, cz. 1: Gwarowe cechy polskie (fonetyka i słowotwórstwo), Warszawa.
Zdancewicz T., 2004, Gwary zachodniosuwalskie, w: B. Falińska (red.), Gwary Mazowsza, Podlasia i Suwalszczyzny, t. I, Filipów, pow. Suwalski, Białystok, s. 23-40.
Zue V., Seneff S., Glass J., 1990, Speech database development at MIT: TIMIT and beyond, Speech Communication 9, s. 351-356.